کاهش نرخ سود بانکی، سپرده ها را به کدام سمت می برد؟
باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: کاهش سود بانکی متناسب با نرخ تورم از سال گذشته کلید خورده اما باید دید. با اجرایی شدن این امر، سرمایه ها به چه سمتی هدایت شد. و چه اندازه اقتصاد کشور از رکود خارج خواهد شد.
کاهش نرخ سود بانکی
کاهش نرخ سود بانکی در چند سال اخیر همزمان با نزولی شدن نرخ تورم، نقل محفل دولتی ها شد و بررسی های کارشناسانه بر روی آن صورت گرفت. که نهایتا زمستان ۹۴ این بررسی ها به کاهش ۲درصدی نرخ سود منجر شد؛ البته در همان زمان تاکید بر این بود. که این میزان کافی نیست و سود بانکی باید به دامنه نرخ تورم برسد.
بر همین اساس بررسی های کارشناسانه ادامه پیدا کرد و موضوع کاهش نرخ سود بانکی دوباره از سوی بانک های خصوصی مطرح شد. و با توافق بانک های دولتی و خصوصی نرخ سود سپرده یک ساله به ۱۵ درصد کاهش یافت.
لازم به ذکر است این کاهش بدون دستور بانک مرکزی و تصمیم شورای پول و اعتبار بوده و این بار سیستم بانکی خود اقدام به کاهش نرخ سود کرد. که می توان گفت ضمانت اجرایی آن بیشتر خواهد بود؛ اما آثار مثبت و منفی این امر بر بخش های مختلف اقتصاد چقدر پررنگ خواهد بود؟
بازار مسکن رونق می گیرد؟
بازار مسکن که مدت هاست در رکود به سر می برد یکی از حوزه هایی است که به شدت در انتظار گشایشی برای ورود سرمایه به این بخش بود. و به اعتقاد کارشناسان کاهش سود بانکی می توان روزهای پر رونقی را برای آن رقم بزند. چراکه بخشی از سپرده‌گذارانی که پیش از این ، دریافت سود بدون ریسک ازبانک ها را ترجیح می‌دادند؛ سرمایه خود را به بازار مسکن انتقال داده و به دنبال انتفاع از منافع این بخش هستند.
اما در بخش مسکن یکی از بازارهایی که می‌تواند از کاهش نرخ سود بانکی متاثر شود. اجاره‌بهای مسکن است چراکه با کم شدن نرخ سود سپرده‌ها، دیگر مالکان تمایل چندانی به دریافت رهن اولیه ندارند. و ترجیح می‌دهند به جای دریافت پول پیش از مستاجران، اجاره بیشتری دریافت کنند که این امر می‌تواند سبب افزایش نرخ‌های اجاره‌بها شود.
در همین ارتباط محمد سقایی عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: کاهش
نرخ سود بانکی و ارائه تسهیلات با بهره کم افزایش ساخت و ساز رونق بخش مسکن را به دنبال دارد.
وی در خصوص تاثیر کاهش نرخ سودبانکی بر بازار اجاره بها گفت: تنها راه رهایی از این معضل بزرگ اجرای طرح های
انبوه در بافت های فرسوده کلانشهر ها است.
بورس چشم انتظار سپرده‌های بانکی
اما بازار سرمایه هم گزینه برخی از سپرده گذاران به شرط سود ده بودن است،چراکه بورس در کشور ما همواره با فراز و نشیب هایی همراه بوده و این امر سبب سلب اعتماد افراد زیادی شده است.
البته شرایط حال حاضر بورس، چندان تصویر شفافی از آینده این بازار نشان نمی‌دهد؛ افت‌های پیاپی بازار سهام متقاضیان ورود به این بازار را در حالت تعلیق قرار داده بطوریکه ریسک خرید سهام و تحمل زیان آن را ندارند؛ با این همه برخی تحلیلگران معتقدند با کاهش نرخ سود بانکی، بازدهی بازار سرمایه می‌تواند از سپرده‌گذاری در بانک‌ها بیشتر باشد.
در همین ارتباط محسن عباسی کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه عمده رقیب بانک ،بازارهای بورس، مسکن، ارز و طلا است، افزود: به یقین بازارهای رقیب به کاهش نرخ سود سپرده بانکی واکنش نشان می دهد.
وی ادامه داد: رکود همچنان بر دو بازار بورس و مسکن سایه افکنده و به یقین استقبال چندانی از این بازارها نخواهد شد .و از طرفی با توجه به سیاست تک نرخی شدن ارز و عدم افزایش قیمت جهانی طلا خیلی نوسان در این دوبازار نخواهیم داشت.
بازار سکه و ارز به کدام سمت می رود؟
اما با کاهش رغبت مردم به سپرده‌گذاری در بانک‌ها احتمال ورود سرمایه ها به بازار ارز و سکه نیز افزایش می‌یابد .و طبق تجربه گذشته بالا رفتن تقاضا به طور معمول افزایش قیمت را به همراه دارد. که این امر در شرایطی که دولت درصدد اجرای سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز است سبب ایجاد اختلال در بازار ارز می شود.
مهاجرت سپرده‌ها به غیرمجازها
از دیگر تبعات کاهش نرخ سود بانکی، احتمال خروج سپرده‌ها از بانک‌های مجاز و ورود آن به موسسات غیرمجاز برای دریافت سودهای بالاتر است. که اگر بحث ساماندهی این موسسات به طور جدی پیگیری و اجرایی نشود مشکلات حل نشدنی برای اقتصاد و جامعه به دنبال خواهد داشت.
محسن عباسی کارشناس مسائل اقتصادی در این خصوص نیز افزود: دفعات قبل که نرخ سود بانکی کاهش می یافت. موسسات شبه مالی یا موسسات مالی اعتباری بدون مجوز به عنوان رقیب بانک ها عمل می کردند.
وی ادامه داد: در حال حاضر به دلیل انضباط مالی که در بازار پول کشوروجود دارد می توان امیدوار بود. که موسسات مالی و اعتباری دیگر اقدام به نرخ شکنی نکنند.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: به محض اینکه نرخ سود بانکی کاهش یافت،نباید انتظار داشت. همه سپرده گذاران پولهای خود را از بانک ها خارج کنند. خیلی از افراد با همین نرخ هم به دلیل ریسک گریز بودن اقدام به خروج نقدینگی ازسیستم بانکی نخواهند کرد.
بر اساس این گزارش کارشناسان معتقدند که تعیین نرخ سود بانکی سپرده ها و تسهیلات متناسب با نرخ تورم، به طور قطع در بلندمدت به نفع اقتصاد کشور است. اما باید دید این موضوع که با هدف اصلی هدایت سرمایه به سمت تولید و صنعت اجرایی شده در عمل چقدر به اهداف خود نزدیک خواهد شد.
